منبع انبساط

منبع انبساط:

منبع انبساط به عنوان یکی از تجهیزات موتورخانه ­های گرمایشی می­باشد که وظیفه تنظیم فشار آب در گردش سیستم­ های گرمایشی را به عهده دارد. زیرا در اثر افزایش دمای آب در موتورخانه ­ها، حجم آب افزایش می­ یابد. افزایش حجم آب باعث افزایش فشار شده و می­تواند به لوله­ ها و سایر تجهیزات گرمایشی آسیب بزند. از این رو در سیستم­های گرمایشی مخازنی در نظر گرفته می­شوند تا حجم افزایش یافته آب به درون آن­ها هدایت شده و فشار درونی تأسیسات کنترل شود. البته منابع انبساط علاوه بر کنترل افزایش فشار، در صورت وجود نشتی در سیستم موتورخانه قادر هستند تا کاهش فشار ناشی از نشتی را نیز جبران کنند. منابع انبساط به دو نوع باز و بسته تقسیم می ­شوند.

• منبع انبساط باز: در منابع انبساط باز همانطور که از نامگذاری­شان مشخص است، آب درون این منبع با هوا در ارتباط بوده و در نتیجه فشار درون مخزن همیشه برابر با فشار جو می ­باشد. با افزایش دما، حجم آب افزایش یافته و با بالا آمدن سطح آب، فشار هوای محیط بر روی آب باعث به گردش درآمدن آب در کل سیستم گرمایشی می­ شود. از این رو هرچه مخزن انبساط ارتفاع بیشتری نسبت به کل اجزای سیستم گرمایشی داشته باشد، فشار بیشتری بر آب درون مخزن وارد کرده و باعث توزیع سریعتر و بهتر آب در کل سیستم می­ شود. لذا منابع انبساط باز همواره در پشت بام ساختمان­ها نصب می ­شوند به همین دلیل احتمال زنگ زدگی و پوسیدگی منابع فلزی به دلیل تماس مستقیم با هوای آزاد وجود دارد. از طرفی در صورتی که این منابع به درستی عایق بندی نشوند باعث افزایش مصرف و هزینه انرژی خواهند شد.
• منبع انبساط بسته: منابع بسته، آب درون منبع با محیط در تماس نبوده و در دو نوع مخازن قابل تنظیم و یا تیوپی وجود دارند. در مخازن قابل تنظیم، فشار آب درون مخزن اندازه گیری شده و در صورتی که حجم آب بالا آمده و فشار افزایش یابد، شیر ورودی اجازه ورود هوا به درون مخزن را داده و باعث تنظیم فشار آب در سیستم گرمایشی می­ شود. از این رو یکی از معایب این نوع از منابع انبساط بسته، امکان ورود هوا به درون سیستم­های گرمایشی می ­باشد که در این صورت نیاز به هواگیری تجهیزات گرمایشی می­ باشد. در صورتیکه در منابع انبساط تیوپی، فضای داخلی منبع انبساط به دو بخش مجزا تقسیم می ­شود. بخش خارجی تیوپ پلاستیکی که مربوط به هوای فشرده و یا گاز فشرده بوده و آب در گردش نیز وارد تیوپ می­ شود. به این ترتیب افزایش حجم آب باعث افزایش حجم تیوپ شده و فشار گاز درون منبع انبساط باعث به گردش درآمدن آب درون سیستم گرمایشی می­ شود. در صورتی که این افزایش حجم بیش از آستانه تحمل گاز موجود در منبع انبساط شود، شیر تخلیه آب به صورت اتوماتیک باز شده و باعث کنترل فشار درون منبع انبساط می­ شود. از جمله معایب این نوع از منابع انبساط، احتمال از بین رفتن خاصیت پلاستیکی تیوپ درونی منبع، به مرور زمان می­باشد که می­تواند باعث سوراخ شدن تیوپ شود.